Bilen bilir, bilmeyenler için;
Edvard Munch, ekspresyonizm akımı öncülerindendir. Bilmeyenler için söylemem gerekirse, dışavurumculuk da dendiği gibi, sanatçının eline fırçayı almasıyla içinden geleni yapmasıdır. Kavram yok, zorunluluk yok, belli ve zoraki çizgiler yok. Bu, benim dünyamda benim patron olduğumu gösterir. Olanı aynen aktarmaktansa, doğaçlama ile yapılan resimler bende hayranlık uyandırıyor.
Neden dallarında mavi simli boncuklar yetişen simsiyah bir ağaç olmasın ki? Eğer görüyorsan olur ve bence asıl sanat da budur. Belki de Edvard'a olan hayranlığım bu sebeptendir. 1860'lı yıllarda yaşayıp, ailesi sefalet içinde hastalıklarla çırpınıyorken, ayaklanma yaratıp bir akımın öncüsü olmak, bunu desteklemek ne bileyim, çok cesaret annecim.
En sevdiğim eseri olan Çığlık tablosu ise Munch'ın yaşadığı bir andan kesittir. Kulaktan kulağa bir çok şekilde hikayesi yansıtılmış olsa da, en bilinen hikayesi şöyledir;
Günün birinde Munch, dolaşmak üzere iki arkadaşı ile birlikte dışarı çıkmıştır. Köprüden geçerken birden doğanın çığlığını duyduğunu düşünür. Bu çığlığı yalnız Munch duyar, çünkü bu kendi beyninin bir oyunudur. Başı dönmeye başlar ve köprünün trabzanlarından tutunup travmatik bir nöbet geçirir. Bu nöbetin tam olarak neden kaynaklandığı bilinmese de, aşırı yorgunluk olabileceği düşünülüyor. Munch, köprünün, ayaklarının altından kaydığını ve doğanın çığlığını hissetmiştir. Hislerini aynen kanvasa geçirmiş ve oldukça iyi iş çıkarmıştır.
Bakınız;
Sizler için resmi ekliyorum ve biraz daha detaylı incelemenizi öneriyorum. Resimde yansıttığı kendisi ve hisleri. Gökyüzünün kırmızı çizgileri, doğanın çığlığını anlatıyor. Dalgalı çizgiler, yeryüzünün ayakları altından nasıl kaydığını ve geçirdiği nöbet ise kendi sessiz çığlığını gösteriyor. Zaten resme baktığınız zaman güçlü bir siren sesi duymanız mümkün. Yani Munch'ın yaşadığı hisleri resmetmesi, resme bakan herkesin bu hisleri yaşamasının ve sesleri duymasının imkansız olmadığını belirtmek isterim.
YORUMLAR:
0 comments: