21. Yüzyılın Öğrenme Yöntemi Zihin Haritaları

 Zihin Haritalarının Mucidi Tony Buzan

“Zihin haritaları, sıradan detayların sisli perdesini kaldırarak ya da şirketinizin varacağınız ışıldayan vizyonunu görmenizi sağlayacak ve sadece yaşamanızı sürdürmenize değil aynı zaman da iş hayatında başarılı olmanıza yardım edecektir” 

                                                                                       Tony BUZAN

Tony Buzan, zihin haritalarının mucidi Beyin Derneği’nin Başkanı, Beyin Vakfı ve Kulübünün Kurucusu ve zihin haritalarının yaratıcısıdır. Tony Buzan 1942 yılında Londra’da doğmuştur. Psikoloji, İngilizce, Matematik ve Genel Bilimler de çifte taktir başarısına ulaşmıştır. 

Tony Buzan tarafından 1969 yılında Da Vinci, Sir Isaak Newton, Peganini gibi tarihte yer etmiş önemli dehaların çalışma ve not alma yöntemlerinden esinlenerek oluşturulmuştur. Mind Mapping (Zihin Haritaları) tekniği “öğrenmeyi öğrenme” ve “öğrendiğini etkin kullanmayı” ifade etmektedir. Bu teknikte bireyler, sağ beyni devreye sokarak, sağ ve sol beyin birlikte temelli öğrenmeyi gerçekleştirir ve “öğrendiğini unutmamayı” öğrenirler. Bu sayede gerek okul gerek iş gerek sosyal hayatta başarı kaçınılmaz olur. 

 Zihin Haritası Tekniği Nedir?

İnsan beyni ile yapılan çalışmalara baktığımızda öğrenme ve nöronlar arasında bir ilişki olduğu ortaya konmuştur. Araştırmalara göre beyindeki sinir hücrelerine yeni bir bilgi verilmediğinde işlevini yitirir. Öğrenme ve nöronlar arasındaki bu bağlantı hafıza alanında çalışmalar yapan insanların dikkatini çekmiştir. Bunun için öğrenmeyi kalıcı hale getirecek güçlü metotlar geliştirmişlerdir. Bu tekniklerden biri de zihin haritası tekniğidir. 

Zihin Haritası Nedir?

Mind mapping (zihin haritaları), fikirleri, kavramları ve öğrenmeyi destekleyen bir tekniktir. Her yaş grubunun rahatlıkla uygulayabileceği bir tekniktir. Zihin haritası sayesinde sinir hücreleri arasındaki bağlantıyı güçlendirerek beynin sağ ve sol loblarını kullanmayı sağlayan temelde bir not tutma aracıdır. Not tutmayı daha çok semboller, çizgiler ve anahtar kelimelerle zenginleştirerek beynin öğrenme prensibini destekler. Bu sayede sembolleştirilmiş, farklı çizgilerle beyne uyarlanmış ve anahtar kavramlarla desteklenmiş bu not tutma metodu bilgileri yeniden hatırlamayı kolaylaştıracak gruplara ayırmada yardımcı olur.

Bir zihin haritasını anlamanın en basit yolu, onu bir şehir haritasına benzetmektir. Şehir merkezi, ana fikri temsil eder; merkezden giden ana yollar düşünce sürecindeki ana düşünceleri temsil eder. Diğer ara yollar ise ikincil düşüncelerinizi temsil eder. 

Zihin haritası tekniğinin en iyi yönlerinden biri, insan beynine herhangi bir zaman diliminde gelen fikirleri hemen “klasörleyebilme” yeteneği kazandırmasıdır. Yapılan araştırmalara göre, zihin haritaları yönteminin, listeyle çalışmaya göre %80 daha etkili olduğu ortaya çıkmıştır.

Zihin haritaları beynin potansiyelini ortaya çıkaran önemli bir grafik tekniğidir. Zihin haritaları beynin kortesindeki tüm alanları (sözcükler, görüntüler, sayılar, mantık, ritim, renk ve uzamsal farkındalık) tek bir yöntemle güçlü bir şekilde devreye sokar.  Zihin haritaları her alanda kullanılabilen bir tekniktir. 

Zihin Haritası Tekniği Nasıl Uygulanır?

Zihin haritası tekniğini uygulayabilmek için çizgisiz bir boş kâğıda ve renkli kalemlere ihtiyacınız vardır. Kâğıdın boyutunu ve kalemlerin renklerini kişisel tercihlerinize göre kullanabilirsiniz. Zihin haritası yaparken öncelikle bir fikir, konu ya da problemin sınırını belirlemek gerekir. Zihin haritası yaparken belirlediğiniz konuyu kâğıdın merkezine yazın. Daha fazla verim almak ve çalışma alanını genişletmek isterseniz kâğıdı yatay kullanabilirsiniz.  Kâğıdın ortasına yazdığınız konunun etrafına renkli kalemlerle dallar çizip merkeze aldığınız problemle ilgili tüm temaları bu dalların içine yazabilirsiniz. Dallara yazılan her bir fikir ana konuyla ve kendisinden sonra gelen düşünceyle bağlantılı olmalıdır. Bu aşamada kâğıdın üstüne çeşitli semboller ve resimler çizileceğinden dolayı kâğıdınızın dayanıklı olmasına dikkat edin.

Zihin Haritalarını Hangi Amaçlarla Kullanabilirsiniz?

• Beyin fırtınası

• Not alma

• Bilgileri yapılandırma

• Bilgileri yakalama

• Sorun (problem) çözme

• Çalışma ve ezber

• Proje ve görev planlama

• Birden çok kaynaktan bilgi araştırma ve birleştirme

• Bilgi sunma

• Karmaşık konularda bilgi edinme

• Yaratıcılığınızı harekete geçirme

“Zihin haritalarını kullanarak, iletişim konusunda daha fazla netlik sağlıyoruz; daha fazla yaratıcı fikri daha kısa zamanda üretiyor ve her gün oldukça fazla zaman kazanıyoruz. Kısacası daha fazla iş bitiriyoruz.” 

                                                  Cliff Schaffran, CEO, Q3 Global